IĞBEYSIL HIMMOS (NOHUTLU EKMEK)

Geçenlerde Siirt mutfağının zenginliğinden bahsetmiş, ancak günümüzde sahip çıkmadığımızdan dolayı bu zenginliğin önemli ölçüde kaybolmaya yüz tuttuğuna değinmiştim. Buna örnek olarak ilimize özgü tatlardan biri olan cevizli helvayı vermiştim. Tamamen doğal ve el yapımı olan bu helvanın yaşatılmasıyla beraber, bütün dünyada olduğu gibi tescilinin de yapılması gerektiğine vurgu yapmıştım.

Bugünde yine neredeyse helva ile aynı zaman diliminde unutmaya başladığımız bir lezzetten, nohutlu ekmekten bahsedeceğim. 35-40 yıl öncesinde Siirt'teki fırınlara gittiğinizde pide, francala ekmeklerinin yanında mutlaka nohutlu ekmeği de bulurdunuz. Yumuşacık bir ekmekti. Diğer ekmeklere göre sanki pamuk gibiydi. Lezzeti de gerçekten bambaşkaydı. Halkımız arasında yuvarlak ekmek olarak bilinen biraz kalınca bir ekmek şeklinde pişiriliyordu ve ekmek aynı fiyattan satılıyordu.

Nasıl yapılırdı bilmiyorum? Çünkü o yıllarda bir gün unutulacağı insanın aklına bile gelmiyordu. Sanıyorduk ki, her zaman bu güzel tadı bulabileceğiz. Ama bir baktık ki sanırım işçiliği daha fazla olduğundan fırıncılarımız bir-bir bu ekmeğin üretimine son verdiler. Bir fırın üretimine son verdiğinde bir başka fırından temin ettik. O da üretimine son verdiğinde yine bir başka fırına yöneliverdik.

Günümüzde geldiğimiz noktada  bu ekmeğin nasıl yapıldığını bilen fırıncı artık  kalmadı. Ben görüşebildiğim bütün fırıncılarla bunu paylaşıyorum. Onlardan Siirt kültürünün bir ürünü olan bu ekmeğin üretimine başlamalarını istiyorum. Ama maalesef hepsinin tek bir gerekçeleri var; yapımını bilmiyoruz. Gerçekten bu ekmeğin nasıl yapıldığını gösterebilecek ya da anlatabilecek varsa çok sevinirim. Onu hemen fırıncılarımızla buluşturup, bu  güzel ekmeğin tekrar üretimine başlanması için gayret harcarım.

Oysa  bu yumuşak ve lezzetli  ekmek bizim için aynı zamanda kültürel bir değerdi. Artık ülkemizin dört bir yanında yeni-yeni ekmek çeşitlerinin üretildiğini görüyoruz; keten tohumlu ekmek, mısır ekmeği çavdarlı ekmek, Trabzon ekmeği vs. Neden bunların arasında bir de Siirt ürünü nohutlu ekmek olmasın? İnşallah bir gün, bu ekmeğin tekrar üretimine başlandığını ve sofralarımızda yer aldığını görürüz.