MİŞAR'IN SUSAMINDAN SUDAN'IN SUSAMINA

Susam evlerimizde çok sıkça tükettiğimiz bir gıda. Ekmek, çörek ve pastalar da kullanılıyor. Bunun yanı sıra tahin ve helva yapımının temel konumundadır ve aynı zamanda kozmetikte de kullanılıyor. Özellikle yağı kozmetik alanında olduğu gibi bazı hastalıklar konusunda çok fazla tüketiliyor. Hatta şeker sanayinde de kullanılıyor. Bir zamanların en popüler şekeri olan akide şekerinde kullanılıyordu. Saydam olan şekerin içerisinde susam taneleri öyle güzel görünüyordu ki? Bilemiyorum, günümüzde de üretimi yapılıyor mu? Ama şimdilerde hayal etmesi bile güzel.

Diğer birçok ürünümüz  gibi susamımızda çok kaliteli ve aranılan bir susamdı. Dili geçmiş bir zamanı kullanıyorum. Çünkü pirinç başta olmak üzere diğer birçok üründe olduğu gibi artık susam ekimi neredeyse sona ermiş durumda ve artık köylümüz susam ekimi yapmıyor.

Bunun temelinde başta  hepimizin bildiği köyden kente olan yoğun göç başta olmak üzere birçok etken yatmaktadır. Bir anlamda çaresi olmayan bu etkenlerin yanı sıra köyde kalan vatandaşlarımızda susam yerine başka ürünler ekmeye başladılar çünkü, susam diğer bazı alternatif ürünlere göre daha az gelir getiriyor.

Geçmiş yıllarda ilimizin birçok köyünde susam ekimi yapılıyordu. Özellikle Bağgöze Vadisinin susamı çok kaliteli olup, taneleri dolgun ve yağlıydı. Helvacılar susamlı helva ve tahin yapmak için hep bu susamı tercih ederlerdi. Merak edenler, babadan bu işle uğraşan ve halen bu mesleği  yalnızca sevgisinden dolayı sürdüren hemşerimiz Hayrettin Aparı'ya sorabilirler. Ancak artık bu susamı bulmak mümkün değil. Büyük bir zevkle tükettiğimiz ve gerçekten tamamen doğal olarak üretilen tahin ve helvalardaki susamlar başta Sudan olmak üzere Afrika ülkelerinden geliyor. Afrika'da ekilen ve biçilen susam,  Siirt'te işlenerek sofralarımıza gelebiliyor. Dünyanın ne kadar küçüldüğünü göstermek açısından ilginç bir örnek.

Daha önce diğer bazı ürünleri ele aldığım yazılarımda da belirttiğim üzere burada bir plan program dahilinde susam ekiminin yapılmasının sağlanması gerekiyor. Ekonomik yanının yanı sıra bir de kültürel ve doğal zenginlik açısından değeri var.  Atalarımızdan, babalarımızdan aldığımız zenginlikleri hovarda bir miras yedi gibi harcayarak tüketemeyiz. Onlarda gelecek nesillerin de bir hakkının olduğunu unutmayalım.