Sarıtaş'tan Bakan Kurum'a Soru Önergesi

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın,

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Sayın Murat KURUM

tarafından Anayasa'nın 98'inci ve İçtüzüğün 96 ile 99'uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.

Sabahat ERDOĞAN SARITAŞ-

Siirt Milletvekili

Siirt'in Baykan ve Kurtalan ilçeleri ile Bitlis merkez ilçe sınırları içerisinde yer alacak şekilde 2 adet hidroelektrik santrali kurulması projesinde yeni bir aşamaya geçildi. Söz konusu projeler ile santrallerin inşasında kullanılacak malzemenin üretimi için kurulacak kırma-eleme tesisleri ile hazır beton santraller için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu kararı verildi. HES'lerin kurulduğu alanda su varlıklarının kullanımının 50 yıllığına şirketlere devredilmesi planlanmaktadır. Akar suların şirketler tarafından kullanılması, halkın su hakkını  engellenmekte, vadilere küçük kollardan gelen su yaz aylarında tamamen kurumakta, vadilerdeki ekolojik denge bozulmaktadır. Suda yaşayan bütün canlıların, hayvanların yaşamı tehlikeye girmekte,  doğal yaşam yok olmakta, tarımsal üretim yapılamaz hale gelmektedir. Su varlıklarının yok olmasının yanısıra projelerin yapılacağı alanda HES için açılacak yollarda patlatılacak dinamitler telafi edilemeyecek ekolojik yıkımlara neden olacaktır.

İklim krizinin, dolayısıyla su krizinin kapımızı çaldığı son yıllarda Siirt'te de ortaya çıkan susuzluk sorunu her geçen yıl daha da artıyor. Geçtiğimiz yaz cenaze yıkmaya dahi su bulunmayan Siirt'te bu yıl da, Eruh ilçesine bağlı Dalkoru köyünde yurttaşlar, taşıma su ile hayatlarına devam ediyor. Yine Pervari'deki Alkumru Barajı'ndan dolayı; Güleçler, Narsuyu ve Ayvalıbağ köylerinde evler ve tarım arazileri hasar gördü. Son birkaç yılda yapılan ve inşaatları devam eden HES'lerle birlikte Siirt'te mikroklima alanı olan bütün vadiler sular altında kaldı ve kalacak olanlar var.

Bu Bağlamda

Siirt'te yapılmış olan diğer HES'lerin bugüne kadar sağladığı faydalar tespit edilmiş midir?

Siirt halkı için kamusal faydası zararından az olan projelerin gerçekleştirilme gayesi nedir?

Projeye ayrılacak olan bütçenin Siirt'te yeşillendirme çalışmalarına ve kentleşmeye ayrılması düşünülecek midir?

Pervari ilçesine bağlı Güleçler, Narsuyu ve Ayvalıbağ köyünde yapılan baraj nedeniyle evler ve tarım arazilerinde çökme meydana geldi. Siirt halkı için benzer tehlikelerin oluşmaması için HES projesinin iptali gündeminizde olacak mıdır?

HES'lerin, insanların suya erişimlerini engellediği, ormanlara, tarımsal alanlara, korunacak alanlarına zarar verdiği ve sel gibi afetlere, can ve mal kayıplarına neden olduğu dikkate alınarak Baykan-Kurtalan HES projesi iptal edilecek midir?

Projenin tarımsal alanlara ve orman alanlarına vereceği zararlar için ilgili kurumlarla işbirliğiniz var mıdır?

HES projesinin ekonomik getirisi, doğaya, canlılara ve insan yaşamına verdiği zararları telafi edecek midir?

Uzun vadede HES projelerinin ekonomik ömürleri tamamlandığında çevrenin, doğanın eski haline getirilmesi için ilgili bakanlıklarla işbirliğiniz ve geliştirdiğiniz bir proje var mıdır?