Siirtli Hemşerimiz Murat Akdemir'in Kaleminden:  Güzelim Botan Kanyonu Hem Turistik, Hem de Enerji Deposu

-Bahçesaray'daki dağlardan toplanan yeraltı kaynaklarının en kuvvetlisi olan Müks'ten derin ve büyük bir mağaradan fışkıran Botan nehrinin ana kaynağı, karstik bir kaynak yapısına sahip olup; eriyen kar ve buz sularıyla beslendiği için, yaz boyunca da hiç eksilmemektedir. Pervari mıntıkasında özellikle Herekol Dağının sularını da toplaya toplaya gelen Botan'ın Pervari'de birleşen 2 kolunun biri masmavi diğeri yeşil tam bir doğa harikası manzara sunmaktadır. Kilis Köyünde başka bir güzeldir, buz gibi akan Botan'ın suları. Yazın bile püfür püfür bir serinlik içindedir, Kilis. Şirvan'ın aşağı köylerini yalayıp, Tillo'nun Kale Bölge'sinde Kanyon'luğunu gösterir gayet güzel biçimde cümle aleme, Pervari ve yukarısında daha az kişi yaşayıp ve oralara çok az kişi gittiğinden fazlaca bilinmemektedir. Botan derin ve heybetli, fakat ihtişamından olsa gerek; ürkütmeyen vadisinde, cam seyir terasında eşsiz bir manzara ziyafeti verir. Asıl ihtişamını Taşbaşı yani Ras'ıl Hacar'da gösterir. Delikli Taş'tan büyük bir dürbünden gibi seyredilir. Derin yarılmış  kalker diğer adıyla kireçtaşı tabakaları ve doğal bir kule gibi duran Taşbaşı, eskiden buna Hovve diyorlarmış ve cesur gençler korkusuzca adeta uçarak minare gibi duran bu kuleye atlayıp çıkıyorlarmış, öyle anlatırdı büyüklerimiz. Vadi o kadar derin ki; biz de çocukken taş atıp, ne kadar zamanda aşağıya vardığına bakardık uzunca bir süre. Botan Kanyonu dünyanın en nadide kanyonlarından biri bir de; olağanüstü derin olmasının yanı sıra, kireçtaşlarının eriyip çözülmesiyle oluşmuş delikli taş, üzerindeki doğal köprü, hemen yanı başında büyük bir mağara ve en ilginci Hz.Ali'nin atının kanatlanarak, vadinin öbür tarafından bu tarafına atlarken sürttüğü yerin nal izi şeklinde bir oyuk. Tabi bu taş yüzeyinin erimesi sonucu oluşmuş bir oyuk. Eskiden her şeye bir şey atfedilirdi. Daha beteri var, Ayvalık Şeytan sofrası adı verilen kayalık bir seyir yerindeki, büyükçe bir  oyuk ayağa benzediği için,uydurup bu şeytanın ayak izi demiş oradakiler de. Botan'ın üst yüzeyindeki kayalar oluk oluk aşınıp, oyuk oyuk olmuştur ki. Bu oyukların küçüklerine lapya, büyüklefine dolin, çok derin olanlarına da obruk adı verilir, coğrafyada. Ege Üniversitesi Coğrafya bölümünde okurken, Asaf adında bir Doçent hocamız vardı. Botan'ın nasıl böyle derin ve heybetli bir vadi yapısına kavuştuğunu anlatırdı bizlere. Jeolojik olarak sıkışan Botan Bölgesini sıkışmanın etkisiyle yükseldiğini ve yüz binlerce yıl boyunca yükselen araziye Botan'ın gömüldüğünü ve adeta peynir keser gibi yükselen araziyi kestiğini anlatırdı. Bu yükselme hareketine Epirojenez ve nehrin yatağını bu denli deri  yarmasına da Antesedant deniliyor,coğrafi literatürde. Dünyada görülen ender güzel yapılardan biri olan ihtişamlı Botan Kanyonunun oluşum hikyesi bu şekilmiş. Gökçebağ'ın yanı başındaki Deyr bölgesinden,baraj suları altında kalan Gernave'ye giderken, Tahte Mendik adı verilen yere kadar uzanır tüm ihtişamıyla Botan Kanyonu.

-Mevcut Rafting parkurları kısaldı belki, ama Tekne ve Kano yarışları ve gösterileri yapılabilinir artık, gerdanlık gibi dizilen baraj göllerinin sularında. Yamaç paraşütü için ideal yalçın yamaçlara sahip Botan. Asurilerden kalma, Dünyanın en eski ticaret yolu Akabe mevkiinde tarihi çağrışımlarla doğa yürüyüşleri, kros tipi bisiklet ve traking parkurlarında en güzel doğa sporları. Göl manzaralı kamping alanları ve daha neler neler sunar turistik açıdan, Botan. Üzerindeki 3 baraj ve yapılması düşünülen 2 barajla birlikte; Beşi bir yerde misali 5 baraj olacak toplamda Botan'ın yukarı ve orta çığırında,her biri bir birinden derin ve büyük rezervlere sahip,barajlar.Tabi barajların anası Ilısu; Taa Hesta Kaplıcasının kenarındaki koca Dicle'den en büyük kolu olan Botan'a ulaşan büyük baraj gölü de cabası.Yıllardır yeraltı zenginliği petrolle,Türkiye'ye enerji açısından hayat veren Siirt; derin Botan Kanyonu sayesinde yapılan barajlarla,doğa dostu temiz hidroelektrik üretiminde de çok büyük katkı vermektedir,ülkemize.Daha ne olsun. Yer altında petrol, üstünde ise; akan, verimkar güzelim Botan.