Siirtli Hemşerimiz Murat Akdemir'in Kaleminden: Siirt'in Tarihi Çarşılarının Restorasyonu

Eğer, Siirt çevresindeki Mardin, Diyarbakır gibi GAP turlarının önemli bir durağı ve konağı haline gelmek istiyorsa, eğer Güneydoğu turlarının düzenlendiği listeye girmek istiyorsa, bunun için öncelikle tıpkı Mardin'in yaptığı gibi, eski mahallelerine ve özellikle tarihi çarşılarına bakım yaparak, kendi haline terkedildiği için köhnemiş ve viraneye dönmüş bu alanların asli konseptlerini fazla bozmadan bakım ve onarımı ile turizme kazandırması gerekir. O vakit Siirt, zengin kültürü ve kendine ait birbirinden özel ürünleri ve Türkiye'de eşine az rastlanan lezzetteki farklı yemekleriyle kadim kent olma yapısını gösterip, gerçek anlamda kendini kanıtlayabilir.

-Bu açıdan tarihi ve otantik Helvacılar Çarşısı bünyesinde yapılan çalışmalar gayet olumlu neticeler vermiştir.

-Bu ve benzeri çalışmalar, tam anlamıyla harabeye dönmüş 'Sok'ıl Meşayih', yani Şeyhler Çarşısı için daha fazla vakit kaybedilmeden hemen yapılmalıdır. Lakin buradaki dükknlar, mümkünse Siirt'in eski ve geleneksel mimarisine ait olan cas yapı konseptinde ve aslını koruyarak onarılmalıdır. Eski Siirt'in tam göbeğindeki heykele bir adım mesafede ve Çarşı Camiinin bitişindeki bu çarşı restore ve rehabilite edildikten sonra, Siirt ürünlerinin satıldığı turistik bir çarşı olarak faaliyete sokulmalıdır.

- Siirt'in en önemli eski çarşılarından biri olan 'Sokul Fokani' anlamına gelen Yukarı Çarşı içinde aynı bakım ve onarım faaliyetleri ile bu çarşı da tıpkı devamındaki Helvacılar Çarşısı gibi daha işlevsel bir hale gelecektir.

-Burada 'Bakırcılar Çarşısı' için ayrı bir parantez açmak gerekir. Bugün bakır, bakırcı ve demir gibi birçok soyadını taşıyan ailelerin büyükleri, bu çarşıda çekiç sallamış ve birbirinden güzel ve alımlı bakır eşyalar üretmiştir. Siirt'e özel perde pilav tenceresi bu güzel ve özel kapkacaklardan sadece birisidir.  Bu özel tencere ile ilgili olarak geçenlerde 'Perde Pilav Tenceresi' diye bir yazıyı kaleme alarak güzide gazetemizde yayımlamıştım. Bakırcılar Çarşısı işte böylesi özel üretimler için ve de hediyelik eşya konseptindeki üretimlere dönük olacak biçimde yenilenerek, turizme kazandırılmalıdır.

-Yine tarihi 'Dabaklar Çarşısı' onarılarak, ortasındaki alan turistik çayhane ve kafelere hizmet verecek şekilde dönüştürülebilir.

-Bugünkü Siirt'in asıl ve en eski yerleşim alanı ve merkezi olan yukarıdaki eski belediye ve çevresindeki tarihi binalar ve çeşmeler onarılarak, buradaki meknlar turizme kazandırılabilir. Bu restorasyonlarda kullanılmak üzere sembolik mahiyetlerde de olsa, Tillo çevresinden Siirt'e varıncaya kadar hammaddesi bol olan cas yapı malzemesi üretimi ile ilgili olarak bir iki cas ocağı tesis edilmelidir.

- Belirttiğim ya da zikredemediğim Siirt'in tarihi dokusu, tarihin ve cehaletin yıpranmışlığından kurtarılırsa, Siirt halkı bundan çok kar edecektir.