Ekmen:Akademik Personel Ücretlerde İyileştirme Bekliyor!

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, ekonomik krizle birlikte maaşları buharlaşan akademisyenlerin sorunlarını TBMM gündemine getirdi. TBMM

’

de düzenlediğ

i bas

ın toplantısında Ekmen, Akademik Dayanışma Platformu'nun Aralık 2024 raporuna dikkati çekerek, akademik personelin maaş

ve

ö

zlük hakları hakkında beklentileri tek tek sıraladı.

Son 5 yılda akademik personel maaşları buharlaştı

Ü

cretlerin alım gücündeki düşüşle, Akademisyenlerin, bilimsel çalışma yapmak bir yana temel yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamakta dahi zorlandıklarını s

ö

yleyen Ekmen, 2014 yılında ücretlere yapılan zamla ekonomik şartların kısmen iyileştirildiğini hatırlatarak, iktidarın uzunca bir süredir akademik personeli g

ö

rmezden geldiğini belirtti. Ekmen,

“

Süreç içerisinde değişik meslek gruplarına yapılan zamlar nedeniyle akademik personel, maaşlarına denk kabul edilebilecek meslek gruplarından da geriye düşmüşlerdir. Ayrımcı maaş artışları ve yüksek enflasyon nedeniyle akademik maaşlar çok ciddi bir şekilde gerilemiştir. Denk memur maaşları

, asgari

ücret, dolar kuru, yoksulluk sınırı gibi pariteleri baz aldığımızda g

ö

receli iyi olan akademik personel maaşları

son be

ş yılda iyice buharlaşmıştır” diye konuştu.

Bir aşçı profesörden daha fazla maaş alıyor!

Ekmen, akademik personel maaşlarını

n asgari

ücrete oranla düştüğüne dikkati çekerek, "Bir profes

ö

rün maaşı 83 ila 86 bin lira arası

ndad

ır. 2014 yılı artışını baz aldığımızda araştırma g

ö

revlilerinin maaşı

3.89 asgari

ücret seviyesinde iken, bugün 3.21 seviyesine düşmüştür. Bu ne anlama geliyor biliyor musunuz? 'Benim eğitimde g

ö

züm yok. Ben işimi yapayım, ailemi iyi geçindireyim' diyen bir duvar ustası, bir baş aşçı, iş makinesi operat

ö

rü bugün bir profes

ö

rden daha yüksek maaş almaktadır. Ama unutmayalım ki biz bir duvar ustasından, bir iş makinesi operat

ö

rü

nden T

ürkiye'nin yarınları için çağ atlatacak bir icat, bir gelişme beklemiyoruz. Bunu bir profes

ö

rden bekliyoruz. Bir ARGE uzmanından bekliyoruz. Bir doçentten, bir araştırma g

ö

revlisinden bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Akademisyenlerin birinci talebi maaşlarının iyileştirilmesidir

Bu ücretler nedeniyle akademiye ilginin azaldığını dile getiren Ekmen, akademisyen maaşlarının dolar karşısında ciddi bir değer kaybı yaşadığını

n alt

ını çizdi.  Ekmen;

“

Maa

şlar artmadığı zaman, beyin göçü yaşanır. Akademiye ilgi azalır. Durağanlık başlar. Akademisyenlerin birinci talepleri, maaş iyileştirmesi, akademisyen taban maaşı oluş

mas

ı ve bunun en az 2 yoksulluk sınırı

na denk d

üşmesidir. Akademisyenlere akademik yıl açılışında asgari ücret kadar destek verilmesi, uluslararası kongrelere katılım için sınırlı süreli de olsa yeşil pasaport verilmesi, ek ders ücretlerinin 5 kat ve ek g

ö

stergenin 1000 baz puan artırılması talepleri var."

Profesör maaşı buharlaştı

Profes

ö

rlerin maaşlarında yaşanan düşüşü yılara g

ö

re rakamlarla açıklayan Ekmen,

“

Asgari

ücretle karşılaştırıldığında 2014 yılında bir profes

ö

rün maaşı

6.64 asgari

ücret iken bugün 4.92

’

ye düştü

. Asgari

ücretle kıyasla yüzde 25'lik net bir gerileme s

ö

z konusu. Bugün için bir profes

ö

rü

n 2024 Kas

ım ayı maaşı 83 bin lira 86 bin arasında değişmektedir. Temmuz 2004'ü baz aldığımızda 2 bin 787 dolar olan profes

ö

r maa

şı bugün 2 bin 432 dolara düşmüştür. Bu 10 yılda da Amerika'da dolar enflasyonu yüzde 15'in üzerinde seyretmiştir. Bir araştırma g

ö

revlisinin maaşı 1630 dolardan 1585 dolara düşmüştür. Dolar enflasyonunu bir kenara koyalım. Türkiye'de reel enflasyon d

ö

viz kurunun ç

ok

üstünde seyretmiştir ve seyretmektedir. Bu da maalesef satın alma gücünde ciddi gerileme demektir” dedi.

Yoksullukla mücadele edenden bilim bekleyemeyiz

Araştırma g

ö

revlilerinin maaşlarında yaşanan reel düşüşe dikkati çeken Ekmen, şöyle devam etti;

“

Araştırma g

ö

revlilerinin maaşları 2014 yılı temmuz ayındaki iyileştirmeyle birlikte 3,89 asgari ücret miktarına tekabül etmekteyken, bugün bu oran 3.21'e düşmüştür. 2019 yılı Kasım ayını baz aldığımızda yoksulluk sınırına oran 0.92. Yani o zaman bile yoksulluk sınırını

n alt

ında maaş alınmış. Biz bu arkadaşlardan bilim üretmelerini, yenilik yapmalarını, icat yapmalarını, dünyadaki gelişmeleri takip etmelerini, Türkiye'yi bugünü

n de

ğil yarını

n d

ünyasıyla yarıştırmalarını bekliyorken; yoksulluk sınırını

n alt

ında aldıkları maaş bugün 0.81 oranına kadar düşmüştür.”

9 bin lira burs bilet parası

Doktora burs ücretlerinin 9 bin liraya çıktığını

hat

ırlatan Ekmen,

“

9 bin liraya gidiş d

ö

nüş İstanbul-Batman bileti alabilirsiniz. 8 bin liraya İstanbul'a gitti. Nerede yatacak bu arkadaşımız! Ne yiyip ne içecek! Sadece bir seyahatten bahsediyoruz” şeklinde konuştu.

Üniversiteler dramatik bir düşüşte

Türkiye

’

deki üniversitelerin son d

ö

nemde dramatik bir şekilde dünya standartlarından geriye gittiğini s

ö

yleyen Ekmen, öğrenci ve mezunların kalitelerinin de düştüğünü vurguladı.  Ekmen, Bürokratik işleyiş

ler, maa

ş düzenlemeleri kariyer yapmayı teşvik etmiyor. Kariyer yapmak ta pahalı. Mesleki gelişme olmuyor, adam mezun olduğu yerde kalıyor. 40 yıl

ö

nceki yerinde kalan meslek mensuplarıyla hepimiz karşılaşmışızdır” diye konuştu.

12 bin akademisyen Türkiye’yi terk etti

Maa

şlar ve

ö

zlük haklarının beyin göçünü arttırdığını ifade eden Ekmen, Chicago

Ü

niversitesi Ekonomi B

ö

lümü’nden Prof. Dr.Ufuk Akçiğit'in yapay zeka destekli olarak 2023 yılında hazırladığı rapora dikkati çekerek,

“

2023 yılında yapılan araştırmaya g

ö

re, en az 12 bin akademisyen Türkiye'yi terk etmiştir. Bu maaş politikası devam ettikçe bunların Türkiye'ye d

ö

nüşü de s

ö

z konusu değildir. Sayın Cumhurbaşkanı, Sayın Bakanlar zaman zaman çağrı yapıyorlar ama bu maaşlarla, bu imkansızlıklarla, bu insanlar Türkiye'ye nasıl d

ö

nsünler! Tabii ki Türkiye dışına çıkmanın hukuk, demokrasi, adalet ve Türkiye'deki toplam yaşam kalitesizliği ile ilgili boyutları var ama b

ö

yle maaşlar verirsiniz ki insanlar bu maaşların nesine gelsinler?” ifadelerini kullandı.

Akademiye ilgi azalıyor

Ekmen son beş yılda üniversite araştırma g

ö

revlisi sayısının %25 azaldığını

hat

ırlatarak

“

Deva Partisi Genel Başkan yardımcısı

Profes

ö

r Dr. Ahmet Burçin Yereli

’

nin de derlemiş olduğu rakamlara g

ö

re, y

üksek lisans ve doktora seviyesinde eğ

itime ba

şvurularda belirgin bir düşüş yaşanmaktadır” dedi.

İlk 500’de üniversitemiz yok!

Türkiye

’

nin ARGE, inovasyon faaliyetlerinde de gerilediğini aktaran Ekmen, ODTÜ Üniversitesi eski Rekt

ö

rü Ural Akbulut

’

un hazırladığı

2024-2025 URAP T

ürkiye sıralamasına dikkati çekerek,

“

Türkiye

’

nin dünya sıralamasında ilk 1000'de sadece 9 üniversitesi var. İlk 500'de üniversitemiz yok. 2016'da ilk 1000

’

de 18

üniversitemiz vardı. 2011 yılında ise 20 üniversitemiz ilk 1000

’

deydi. Yine 2011

’

de ilk 500

’

de 3

üniversitemiz vardı. Bugün ilk 500'de hiç üniversite yok maalesef… İnovasyonda Avrupa Komisyonu üyelerinin 2024 sıralamasına g

ö

re 32 sıradayız. Bizden geride 9 ülke var. Karadağ, Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk, Romanya, Bosna-Hersek, Ukrayna ve Moldova. Biz bu ülkelerin liginde miyiz? Nüfusumuzla, akademik kapasitemizle, bizim bu listenin başında olan İsviçre, Danimarka, İsveç ve Finlandiya ile yarışamazsak bile İngiltere ile, Almanya ile, Fransa ile yarışmamız gerekmiyor muydu?” diye sordu.

Türkiye, AR-GE yatırımlarında sınıfta kaldı

Gayri safi hasılaya oranla Avrupa Birliği ülkelerinin ARGE yatırımları sırlamasını aktaran Ekmen, Türkiye

’

nin s

ö

z konusu sıralamada sondan 3’üncü sırada yer aldığını ifade  ederek,şöyle devam etti:

“

Türkiye'nin gerisinde Romanya, Letonya, Hırvatistan var. Liste başında ise Finlandiya, İsveç, Danimarka, Avustralya var. Orta yerlerde Fransa, Almanya, İngiltere, Hollanda, İtalya var. Hiç olmazsa bu ülkelerle rekabet etmemiz gerekiyordu. Gazeteci Naki Bakır'ın yazısında aktardığı veriye g

ö

re Avrupa Birliği'nde ARGE için kişi başına 276 euro ayrılırken Türkiye'de bu rakam 45 eurodur. Biz bu şekilde mi Türkiye'yi muasır medeniyetler seviyesine çıkartacağız? DEVA Partisi Balıkesir Milletvekilimiz Burak Dalgın şu verinin vurgulanması gereken bir veri olduğunu tembihledi. ARGE harcamalarının yüzde 52'si

ö

zel sekt

ö

r, üniversitelerin payı ise yüzde 12.

Ü

niversitelerimiz Türk

ö

zel sekt

ö

rünün

ö

ncüsü olması gerekirken gerisinde kalmış durumda.”

Tüm destekler güncellensin

Ü

niversitelerin tabela üniversitesine d

ö

nüştüğünü

n alt

ını çizen Ekmen, akademisyenlerin taleplerini tek tek sıralayarak,

“

Akademik personellerin birinci talepleri maaş iyileştirmesi, akademisyen taban maaşı oluşturularak, bunun en az iki yoksulluk sınırı ücretine denk düşmesi. İkincisi, her akademisyene öğretim yılı açılışında en az bir asgari ücret kadar eğitim-öğretim yılı açılış ödeneğinin verilmesi. Üçüncüsü, T

Ü

BİTAK başta olmak üzere devlet kurumlarının ve üniversitelerinin yurt içi ve yurt dışı konferanslar ve kongreler için ayırdıkları ödeneklerin son 5 yılda yaşanan ekonomik facia dikkate alınarak güncellenmesi. D

ö

rdüncüsü uluslararası kongrelere katılım için akademisyenlerin gerekirse kongre d

ö

nemiyle sınırlı bir şekilde yeş

il pasaporta eri

şiminin kolaylaştırılması. Avrupa ile yaşanan vize sorunlarına karşı bu talep

ö

nemlidir. ” değerlendirmesinde bulundu.

Vakıf ve devlet üniversiteleri ücretlerinin denkliği, yakından takip edilsin

Araştırma, teşvik, geliştirme

ö

denekleri, üniversite

ö

deneği, yüksek öğretim tazminatı, makam tazminatı, kira ve aile yardımı, bayram ikramiyesi gibi kalemlerle akademik personelin desteklenmesi gerektiğine vurgu yapan Ekmen, devlet üniversiteleri ile vakı

f

üniversiteleri arasında maaşların denkleştirilmesinin yakından takip edilmesi gerektiğini s

ö

yledi.

100 milyon dolar burstan vazgeçilsin

Türkiye

’

nin yurt dışına burslu öğrenci g

ö

nderdiğini hatırlatan Ekmen, s

ö

z konusu öğrencilere verilen bursun daha sonrasında d

ö

viz bazlı geri alındığını belirterek, şunları kaydetti;

“

D

ö

viz kurlarındaki son beş yılda yaşanan on-oniki katlık artışları g

ö

z

ö

nüne aldığımızda bu arkadaşlar büyük bir mağduriyet yaşadılar. Yurt dışı bursiyerlerin almış oldukları burslar Türkiye'deki gelirlerine uygun bir şekilde denkleştirilmeli. Mümkünse de devlet bütçesi içerisinde 100 milyon dolarlık bu kalemden uygun formüllerle mesela kamu hizmeti taahhüdü karşılığında vazgeçilmeli.”

Yetkililere seslendi: Akademisyenlerin çığlığını duyun

Ekmen, konuş

mas

ının devamında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin, Çalışma Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, YÖK Başkanı Erol Özvar, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Doç. Dr. Şahin Atay'a seslenerek,

“

Akademisyenlerin çığlığını duyun, taleplerini hayata geçirin.

Ü

niversiteler bitmiş vaziyette. Bu gidiş

le e

ğitim, Türkiye'nin istihdam, inovasyon, yenilik ve çağın gereklerini gereklerinin zorunlu olarak ihtiyaçlarını karşılayamayacak bir eğ

itime d

ö

nüşecektir” değerlendirmesinde bulundu.