Prof. Dr. Ümit Yazıcıoğlu'nun Kaleminden: Palandöken/Tekman Tüneli, Hükümetin Verdiği Sözler ve Gerçekler

Giriş

Palandöken/Tekman Tüneli projesi, ilk olarak 1968 yılında dönemin Tekman Belediye Başkanı rahmetli cennet mekan babam Abdulbaki Yazıcıoğlu tarafından gündeme getirilmiştir. Bu proje, Erzurum ve çevresindeki ulaşım zorluklarının aşılması için hayati bir öneme sahipti. Dönemin Demirel Hükûmeti, Süleyman Demirel başkanlığında Adalet Partisi tarafından projeye destek verildiği belirtilmiş, ancak söz verildiği halde tünel inşaatı bir türlü başlamamıştır. 2010 yılında yeniden gündeme getirilen proje, 2011 yılında temellerinin atılacağı açıklandı. Ancak, çeşitli nedenlerle temel atma töreni sürekli ertelendi. 2015 yılında proje tekrar gündeme getirildi ve 2016 yılı içinde çalışmaların başlayacağı söylendi. Ne yazık ki, bu tarihler de projeye başlanmadı. Bu sürekli ertelenmeler, bölge halkının güvenini sarsmış ve hükümete olan inancını zayıflatmıştır.

Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in Tekman’a yaptığı ziyaretlerde, bölgedeki su, kanalizasyon ve yol sorunlarına yönelik çözüm vaatleriyle dikkat çekmiştir. Ancak, halka söz verilmesine rağmen tünel projesinin hayata geçirilmemesi, kamuoyunda büyük bir hayal kırıklığına yol açmıştır.

Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Ekim 2015’te eski AK Parti Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu ile birlikte Tekman esnafını ziyaret etmiş ve burada büyük bir ilgiyle karşılanmıştır. Toplantıda, muhtarlarla bir araya gelen Sekmen, Tekman ilçesinin en büyük problemlerinden biri olan su sorununu çözdüklerini ve yaklaşık 50 kilometreden içme suyunu Tekman’a getirdiklerini belirtmiştir. Ayrıca, 5 milyon 800 bin liraya ihalesi gerçekleştirilen bu projenin yanında, Tekman ilçesine 320 bin liraya Kanalizasyon Doğal Arıtma Tesisi yapıldığını açıklamıştır. Ancak, bu açıklamalar gerçeği yansıtmamaktadır.

Sekmen, ilçe ziyareti sırasında, terör örgütlerinin Tekman ve güney ilçelerinin gelişmesini istemediğini vurgulamış ve teröre asla fırsat vermeyeceklerini belirtmiştir. Tekman, Karayazı, Karaçoban ve Hınıs’taki terör odaklarının bu güzel yerleşim yerlerinin büyümesine engel olamayacağını ifade etmiştir.

Ancak, Erzurum-Tekman arasındaki ulaşım imkanlarının daha rantabl olması için tünel yapacağını belirten Sekmen’in bu vaadi, projenin gerçekleşmemesi nedeniyle sert eleştirilere maruz kalmıştır. Erzurum-Tekman arasındaki ulaşım süresini azaltacak bu projenin fizibilitesinin yapıldığı söylenmiş, ancak aradan geçen zamana rağmen tünel projesinin hayata geçirilmemesi, Tekman halkı ve bölgedeki diğer yerleşim yerleri için büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır.

Bu bağlamda, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ve eski AK Parti Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu’nun yanı sıra Sağlık Eski Bakanı ve AK Parti Erzurum eski Milletvekili Prof. Dr. Recep Akdağ gibi siyasiler, verdikleri sözleri yerine getirmedikleri için halk tarafından ciddi şekilde eleştirilmektedir. Bu durum, bölgedeki siyasi güvenin zedelenmesine ve halkın beklentilerinin boşa çıkmasına neden olmuştur. Bölge halkı, verilen sözlerin tutulmasını ve projelerin hayata geçirilmesini beklemekte, aksi takdirde siyasilerden hesap soracaklarını açıkça belirtmektedirler.

Ayrıca, Tekman Belediyesi’nde geçtiğimiz dönemde çeşitli dolandırıcılık iddiaları gündeme gelmiştir. Bu iddiaların ciddiyetle ele alınması ve müfettiş gönderilerek soruşturulması gerekmektedir. Kim suç işlemişse ve Tekman Belediyesi’ni dolandırmışsa, bağımsız yargı önünde hesap vermelidir. Halk, adaletin sağlanmasını ve suçluların ortaya çıkarılmasını beklemektedir. Bu tür iddiaların üzerine gidilmemesi, halkın devlete ve yerel yönetime olan güvenini sarsmaktadır. Adaletin sağlanması ve suçluların cezalandırılması, bölgedeki toplumsal huzurun korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

1.1. Palandöken/Tekman Tüneli’nin Önemi

Palandöken/Tekman Tüneli, Erzurum’un Palandöken Dağı’ndan geçerek Tekman ilçesine ulaşımı kolaylaştırmayı amaçlayan stratejik bir altyapı projesidir. Bu tünel, özellikle kış aylarında zorlu hava koşulları nedeniyle sık sık kapanan ve tehlikeli hale gelen mevcut yolların güvenliğini artıracaktır. Tünelin tamamlanması, bölgedeki ulaşım ağını modernize edecek, turizmin canlanmasına ve ticaretin artmasına katkı sağlayacaktır. Ayrıca, bölge halkının yaşam kalitesini yükselterek ekonomik kalkınmayı destekleyecektir.

1.2. Hükümetin Tünel İçin Verdiği Sözler

Hükümet, Palandöken/Tekman Tüneli projesini birçok kez kamuoyuna duyurmuş ve seçim kampanyalarında vaat etmiştir. Bu vaatler, tünelin kısa sürede tamamlanarak hizmete açılacağı yönündeydi. Ancak, aradan geçen yıllara rağmen tünel inşaatı başlamamış ve verilen sözler tutulmamıştır. Bu durum, bölge halkının beklentilerini boşa çıkarmış ve büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Hükümetin bu projeyi gerçekleştirme konusundaki başarısızlığı, siyasi irade ve sorumluluk açısından ciddi eleştirilere neden olmuştur.

2.Projenin Başlamaması ve Sebepleri

2.1 Tünelin Planlanan Başlangıç Tarihi

Palandöken/Tekman Tüneli projesi, ilk olarak 2010 yılında değerli Cumhurbaşkanımız Recep Tayip Erdoğan tarafından gündeme getirildi ve hükümet yetkilileri tarafından 2011 yılında temellerinin atılacağı açıklandı. Ancak, çeşitli nedenlerle temel atma töreni sürekli ertelendi. 2015 yılında proje tekrar gündeme getirildi ve 2016 yılı içinde çalışmaların başlayacağı söylendi. Ne yazık ki, bu tarihler de projeye başlanmadı. Bu sürekli ertelenmeler, bölge halkının güvenini sarsmış ve hükümete olan inancını zayıflatmıştır.

2.2. Hükümetin Projeyi Neden Geciktirdiği veya İptal Ettiği

Hükümet yetkilileri, projenin gecikmesinin çeşitli sebeplerini öne sürdüler. Bunların başında teknik zorluklar, çevresel etki değerlendirmeleri ve bürokratik engeller gelmektedir. Ayrıca, bölgedeki zorlu coğrafi koşulların projeyi karmaşık hale getirdiği ve planlama sürecinin uzamasına neden olduğu belirtilmiştir. Ancak, bu gerekçeler halk tarafından yeterince inandırıcı bulunmamış ve hükümetin projeyi gerçekleştirme konusundaki kararlılığı sorgulanmıştır.

2.3. Bütçe ve Kaynak Sorunları

Projenin gecikmesinin bir diğer önemli nedeni ise bütçe ve kaynak yetersizlikleridir. Hükümetin diğer büyük altyapı projelerine öncelik vermesi, Palandöken/Tekman Tüneli’nin geri plana atılmasına yol açmıştır. Proje için ayrılan ödeneklerin yetersizliği ve mali kaynakların başka projelere yönlendirilmesi, tünelin inşaatının başlamamasına neden olmuştur. Ayrıca, ekonomik dalgalanmalar ve bütçe kısıtlamaları da projenin finansmanında sorunlar yaratmıştır. Bu durum, hükümetin bölge kalkınmasına yeterli önemi vermediği eleştirilerini beraberinde getirmiştir.

3.Bölge Halkının Mağduriyeti

3.1. Ulaşım Zorlukları ve Ekonomik Etkiler

Palandöken/Tekman Tüneli’nin yapılmaması, bölge halkı için ciddi ulaşım zorlukları yaratmaktadır. Özellikle kış aylarında yoğun kar yağışı ve buzlanma nedeniyle mevcut yollar sık sık kapanmakta, ulaşım neredeyse imkânsız hale gelmektedir. Bu durum, bölgedeki ticaretin ve turizmin ciddi şekilde olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır. Tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan yerel halk, ürünlerini pazarlara ulaştırmakta güçlük çekmekte, bu da ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Tünelin tamamlanamaması, bölgenin ekonomik kalkınmasını engellemekte ve refah seviyesini düşürmektedir.

3.2. Güvenlik ve Yol Güvenliği Sorunları

Mevcut yolların güvenlik sorunları, sık sık meydana gelen trafik kazaları ve zorlu kış şartları nedeniyle yaşanan tehlikeler, tünelin gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Dar ve virajlı yollar, özellikle kış aylarında kazalara davetiye çıkarmakta, can ve mal kaybına yol açmaktadır. Yol güvenliğinin sağlanamaması, acil sağlık hizmetlerine erişimi de zorlaştırmakta, bu da halkın yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Tünelin tamamlanması, bu tür güvenlik sorunlarını büyük ölçüde azaltacak ve yolculukları daha güvenli hale getirecektir.

3.3. Halkın Beklentileri ve Hayal Kırıklığı

Bölge halkı, hükümetin Palandöken/Tekman Tüneli’ni yapma sözünü yıllardır büyük bir umutla beklemekteydi. Ancak, aradan geçen yıllara rağmen projenin başlamaması, halkın büyük bir hayal kırıklığı yaşamasına neden olmuştur. Hükümetin sürekli olarak projeyi ertelemesi ve somut adımlar atmaması, halkın güvenini sarsmış ve hükümete olan inancını zayıflatmıştır. Halk, hükümetten verdiği sözleri tutmasını ve tünelin bir an önce tamamlanmasını beklemekte, bu konuda somut adımlar atılmasını istemektedir. Bölgenin ekonomik ve sosyal kalkınması için büyük önem taşıyan bu proje, halkın geleceğe dair umutlarını canlı tutacak bir adım olarak görülmektedir.

4.Siyasi ve Stratejik Boyutlar

4.1 Hükümetin Söz Verdiği Diğer Projelerle Karşılaştırma

Hükümet, farklı bölgelerde birçok büyük altyapı projesini hayata geçirmiş ve bu projelerle övünmüştür. Ancak, Palandöken/Tekman Tüneli gibi stratejik öneme sahip projelerin ertelenmesi veya ihmal edilmesi, hükümetin tutarlılığı ve adil kalkınma politikaları konusunda soru işaretleri yaratmaktadır. Örneğin, İstanbul’da yapılan büyük ölçekli projeler hızlı bir şekilde tamamlanırken, doğu bölgelerinde halkın beklediği projelerin yıllarca sürüncemede kalması, bölgesel eşitsizlikleri derinleştirmektedir. Bu durum, hükümetin verdiği sözleri yerine getirme konusunda seçici davrandığı ve bazı bölgeleri ihmal ettiği eleştirilerini beraberinde getirmektedir.

4.1. Bölgesel Kalkınma ve Ulaştırma Stratejileri

Palandöken/Tekman Tüneli’nin tamamlanması, bölgenin ulaşım ağını modernize edecek ve bölgesel kalkınmayı hızlandıracaktır. Tünel, Erzurum’un doğu ilçeleri ile batı bölgeleri arasında hızlı ve güvenli bir ulaşım sağlayarak, ekonomik faaliyetlerin canlanmasına katkıda bulunacaktır. Ayrıca, bölgenin turizm potansiyelini artıracak ve yatırımcıların ilgisini çekecektir. Ancak, hükümetin bölgesel kalkınma ve ulaştırma stratejilerinde bu tür projelere yeterli öncelik vermemesi, doğu bölgelerinin geri kalmasına neden olmaktadır. Tünelin tamamlanmaması, bölgesel kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilmesinde büyük bir engel teşkil etmektedir.

4.2. Siyasi İrade ve Sorumluluk

Hükümetin, Palandöken/Tekman Tüneli gibi projeleri gerçekleştirme konusundaki siyasi iradesi ve sorumluluğu sorgulanmaktadır. Verilen sözlerin tutulmaması, sadece ekonomik ve sosyal kalkınmayı değil, aynı zamanda halkın hükümete olan güvenini de olumsuz etkilemektedir. Siyasi irade ve sorumluluk, verilen vaatlerin yerine getirilmesi ve halkın beklentilerinin karşılanması ile ölçülür. Hükümetin, bu projeyi gerçekleştirme konusundaki kararlılığı ve hesap verebilirliği, gelecekteki seçimler ve halkın desteği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, Palandöken/Tekman Tüneli’nin tamamlanması, sadece bir altyapı projesi olarak değil, aynı zamanda hükümetin güvenilirliği ve siyasi sorumluluğu açısından da değerlendirilmelidir.

5.Alternatif Çözüm Önerileri

5.1. Yerel Yönetimlerin ve Sivil Toplumun Rolü

Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, Palandöken/Tekman Tüneli’nin tamamlanması için önemli bir rol oynayabilir. Yerel yönetimler, projeye olan ihtiyacı ve halkın taleplerini daha güçlü bir şekilde dile getirebilir ve merkezi hükümete baskı yapabilir. Sivil toplum kuruluşları ise farkındalık kampanyaları düzenleyerek, halkın sesi olabilir ve projeye destek toplamak için çeşitli etkinlikler düzenleyebilir. Ayrıca, yerel medya aracılığıyla konunun gündemde kalması sağlanabilir ve kamuoyunun dikkatini çekmek için çeşitli etkinlikler ve protestolar düzenlenebilir. Yerel yönetimler ve sivil toplumun bu konuda birlikte hareket etmesi, projeye olan talebi artıracak ve hükümetin harekete geçmesi için baskı oluşturacaktır.

5.2 Tünelin Tamamlanması İçin Önerilen Finansman Modelleri

Tünelin tamamlanması için alternatif finansman modelleri araştırılmalı ve uygulanabilir çözümler sunulmalıdır. Bunlar arasında kamu-özel sektör işbirliği (PPP) modelleri, uluslararası finans kuruluşlarından alınacak krediler veya hibeler ve yerel yatırımcıların projeye katılımı gibi seçenekler yer alabilir. Kamu-özel sektör işbirliği modeli, projenin hızlı bir şekilde tamamlanması için etkili bir çözüm olabilir. Ayrıca, Avrupa Birliği veya Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan sağlanacak fonlar, projenin finansmanını kolaylaştırabilir. Yerel yatırımcıların projeye dahil edilmesi ise bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacak ve projenin yerel halk tarafından sahiplenilmesini artıracaktır.

5.3. Uzun Vadeli Ulaşım ve Altyapı Planlamaları

Palandöken/Tekman Tüneli’nin tamamlanması, bölgedeki ulaşım ve altyapı planlamalarının uzun vadeli bir perspektifle ele alınmasını gerektirmektedir. Bölgesel kalkınma stratejileri doğrultusunda, ulaşım ağının modernizasyonu ve entegrasyonu sağlanmalıdır. Bu kapsamda, tünelin yanı sıra mevcut yolların iyileştirilmesi, alternatif ulaşım güzergahlarının belirlenmesi ve yeni projelerin planlanması gerekmektedir. Ayrıca, tünelin bakım ve işletme süreçleri için sürdürülebilir bir model oluşturulmalı ve bu süreçlerin etkin bir şekilde yönetilmesi sağlanmalıdır. Uzun vadeli planlamalar, bölgenin ulaşım altyapısını güçlendirecek, ekonomik kalkınmayı destekleyecek ve halkın yaşam kalitesini artıracaktır.

6.Sonuç ve Değerlendirme

Hükümetin Sözünü Tutmaması Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Hükümetin verdiği sözleri tutmaması, bölge halkının güvenini zedelemiş ve hayal kırıklığına neden olmuştur. Bu durum, hükümetin genel performansını olumsuz etkilemektedir.

6.1. Bölge Halkının Talepleri ve Beklentileri

Bölge halkı, hükümetten verdiği sözleri yerine getirmesini ve tünelin tamamlanması için gerekli adımların atılmasını beklemektedir.

6.2. Gelecekteki Adımlar ve İzlenmesi Gereken Yol

Hükümetin, bölge halkının taleplerine kulak vermesi ve projeyi bir an önce tamamlaması gerekmektedir. Bu, hem bölge kalkınması hem de halkın güveninin yeniden kazanılması açısından büyük önem taşımaktadır.

6.3. Tekman Tünel Sorununun kısacası,

Sonuç olarak, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in Ekim 2015’te eski AK Parti Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu ile birlikte Tekman’a yaptığı ziyaretler ve verilen vaatler, aradan geçen zamana rağmen büyük oranda yerine getirilmemiştir. Tünel projesinin hayata geçirilememesi, bölge halkında derin bir hayal kırıklığı yaratmış ve siyasi güvenin sarsılmasına neden olmuştur.

Ayrıca, Tekman Belediyesi’nde yaşandığı iddia edilen dolandırıcılık olayları, halkın adalet beklentilerini artırmış ve bağımsız yargının devreye girmesi gerektiğini göstermiştir. Bu bağlamda, halkın güvenini yeniden kazanmak ve bölgedeki toplumsal huzuru sağlamak için verilen sözlerin tutulması ve adaletin tecelli etmesi büyük önem taşımaktadır.

Öte yandan,

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde 2019 yılında Binali Yıldırım’ın kazanamaması, Tekman-Palandöken Tüneli’nin yapılmamasıyla da ilişkilidir. Bu tünelin yapılmaması, sadece Tekman halkı için değil, Erzurum’un genelinde de büyük bir hayal kırıklığına yol açmış ve siyasi sonuçlar doğurmuştur

. Bu durum, seçmenlerin verilen vaatlere olan güveninin sarsılmasına ve siyasi tercihlerini yeniden değerlendirmelerine neden olmuştur. Bu bağlamda, siyasilerin verdikleri sözleri yerine getirmemesi, sadece yerel düzeyde değil, ulusal düzeyde de önemli sonuçlar doğurabileceğini bir kez daha göstermiştir.

Siyasetçilerin, halkın beklentilerine uygun hareket etmesi ve sorumluluklarını yerine getirmesi, gelecekte benzer hayal kırıklıklarının ve siyasi güven kayıplarının önüne geçmek adına elzemdir. Tekman halkı ve bölgedeki diğer yerleşim yerleri, verilen sözlerin tutulmasını ve projelerin hayata geçirilmesini beklemekte, aksi takdirde siyasilerden hesap soracaklarını açıkça belirtmektedirler.

25 Temmuz 2024 Erzurum