Soyadı kanunu, 21 Haziran 1934 yılında yürürlüğe girdiğinde vatandaşlara, aile lakaplarına uygun soyadları almaları önerilmişti. Herkes istediği ve benimsediği soyadını aldı. Aile lâkaplarından hazzetmeyenler, soyadı kanununu fırsat bilip yenilediler.
(PASSAKLI)
olan
(TEMİZ)
soyadını aldı.
(CİMRİ)'
nin soyadı
(MERT)
oldu.
(KEDİ)'
giller
(ASLAN)
soyadını takındılar. İsteyen, istediği soyadını seçti. Hiç kimsenin zorla ve dayatma bir soyadı alması istenmedi, önerilmedi.
Soyadı Kanunu'nun çıkmasından beş ay sonra 24 Kasım 1934 tarihinde TBMM tarafından oy birliği ile kabul edilen 2587 sayılı kanunla Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e
"ATATÜRK"
soyadı verildi. 17 Aralık 1934'te çıkarılan yasa ile bu soyadının diğer kişiler tarafından kullanılması yasaklandı.
Soyadı kanunu çıktığında Siirt’te, önemli meslekler arasında HELVACILIK, SABUNCULUK ve DABAKLIK vardı. Bu meslek erbabı aileler mesleklerine uygun olan soyadları almak için çekiştiler. Sabun imali ile uğraşan aileler (SABUNCU), (ÖZSABUNCU), (CAN SABUNCU) gibi soyadlarını alırlarken, helvacılar (HELVACI, (HELVACIOĞLU), Dabaklar da (DABAKÇI), (DABAKÇIOĞLU), (ÖZDABAK) gibi soyadlarını benimsediler.
Benim soyadım
(ARITÜRK).
Soyadımızı, rahmetli Babam seçmiş. Dedem Tüccar, Babam memurdu. Ortaokul mezunu 3-5 Siirtliden biriydi. Neden
(ARITÜRK)
soyadını seçti de, başka bir soyadı seçmedi. Oysa bizim aile lâkabımız
(HACI SALİH ÇETO)
olarak biliniyordu. Aile lâkabımıza uyumlu hareket edilseydi.
(ÇETO OĞLU), (ÇETTİNGİL)
gibi soyadları daha gerçekçi olurdu. Hatta familya adımızla bağlantılı olarak geçmişte,
“SİİRT” ve “UĞUR” Gazetelerinde “ÇETİN ÇETİNGİL” imzasıyla çok yazılar yazdım.
Yine soyadı kanunu çıktığında
(TÜRK)
ve bu kelimeden türeme
(TÜRKOĞLU), (TÜRKERİ), (TÜRKAY), (KAYATÜRK), (ERTÜRK), (ÖZTÜRK,) (TÜRKÖNE), (TÜRKMENOĞLU), (TÜRKMEN)
,
(ASLANTÜRK)
gibi soyadlarını alanlar var.
Soyadı kanununun birinci maddesinde “Her Türk öz adından başka soyadını da taşımağa mecburdur” denilirken, 3. maddesinde ise “Rütbe ve memuriyet, aşiret ve yabancı ırk ve millet isimleriyle umumi edeplere uygun olmayan veya iğrenç ve gülünç olan soyadları kullanılamaz” hükmünü yer almaktadır.
Ama, bu kurallara uygun hareket edildiği iddia edilemez.
Mustafa Kemal’e (ATATÜRK) soyadının verilmesi ise gayet isabetli olmuş ve (CUK) diye oturmuştur…
Sonuç olarak diyeceğimiz şudur. EN BÜYÜK TÜRK, ATATÜRK!
ANEKDOT
Meclis-i Mebusan kurulmuş, dört bir yandan milletin temsilcileri Ankara’ya gelmişlerdir. Mustafa Kemal’e söylerler:
-
Paşam, Ankara’ya gelen mebusların bazılarının ekonomik imkânları çok kısıtlı. Bu bakımdan ne yapmamızı tensip buyurursunuz.
Mustafa Kemal şu cevabı verir:
-Elbette onlara geçinebilecekleri bir maaş bağlamak lazım. İyi bir meblağ tespit edin. Ancak, mebuslara verilecek maaş, öğretmenlerin maaşlarından yüksek olmasın!
Şimdi, düşünün ve bir mukayese yapın bakalım. Mustafa Kemal diyor ki
(Mebuslara verilecek maaş, öğretmen maaşlarından yüksek olmasın.)
Yani, bugüne uygularsak ya milletvekili maaşlarını, öğretmen maaşlarının seviyesine çekeceğiz, ya da, öğretmen maaşlarını, milletvekili maaşlarının seviyesine çıkaracağız!
Vekillerimizin hesabına gelir mi!!!
TAŞLAMA
BUGÜN YİRMİDÖRT KASIM
(ÖĞRETMENLER GÜNÜ)DÜR
ATATÜRK (BAŞÖĞRETMEN)
OLDU SEBEBİ BUDUR
MİLLET MEKTEPLERİNİN
BAŞÖĞRETMENİ OLAN
MUSTAFA KEMAL İLE
ANLAMLI BUGÜN İNAN
HER LİDERİN ARDINDA
BİR ÖĞRETMEN VAR BELLİ
LİDERLERE YÖN VEREN
ÖĞRETMENDİR BİLMELİ
ÖĞRETMENLER GERÇEKTE
TOPLUMUN MİMARLARI
SEVGİ VE SAYGI İLE
ANALIM HEP ONLARI
ÖĞRETMENE NE VERDİK,
ONDAN NE BEKLİYORUZ
“VATAN, MİLLET, SAKARYA”
GERİSİ LÂF DİYORUZ
YİRMİDÖRT KASIM’LARDA
ÇOK NUTUKLAR ÇEKİLİR
AMA ÖĞRETMEN HAKKI,
OLAN YERLERDE MİDİR
“YARI AÇ, YARI TOK”TUR
GÜNÜMÜZDE ÖĞRETMEN
ÖĞRETMENE NE VERDİK
BEKLENTİMİZ ÇOK İKEN
NUTUK ÇEKMEK BOŞUNA
HAKKINI VERİN YETER
MADDİ-MÂNEVİ DESTEK
İSTİYOR ÖĞRETMENLER
İÇİ BOŞ KONUŞMALAR
TATMİN ETMİYOR ELBET
DEĞERİ ÖĞRETMENİN
BORDROSUDUR DİKKATET
ÖĞRETMENLER GÜNÜNDE
BOŞ LAFI BIRAKINIZ
ZAVALLI ÖĞRETMENİM
NE HALDE BİR BAKINIZ
GÜNÜMÜZDE ÖĞRETMEN
YARI AÇTIR, YARI TOK
LİMON SATAR PAZARDA
GEÇİNMEĞE GÜCÜ YOK
YENİ NESİL EMANET
MUALLİMLERE GERÇEK
PEKİ MUALLİMLERİ
KİME EMANET ETSEK
