Küçük toplumlarda söylentiler eksik olmaz ve bu söylentilerin önemli bir kısmı da gerçeklerden çok uzak; birilerinin bir başkasını çekememesinden, ya da istediğini elde edememesinden dolayı ortaya attığı tamamıyla iftira niteliğindedir.
Elbette bazıları da gerçeğin ta kendisini yansıtıyor. Çünkü insanoğlunun olduğu yerde az ya da çok fakat mutlaka gayrı meşru işler oluyor ve olmaya devam edecektir. Helal mi haram mı, yasal açıdan meşru olup olmadığına bakmadan eline geçen her şeyi kendisine mubah gören zihniyette olan insanlarımız vardır. Çalıp çırpan, vatandaşa eziyeti kendisine çok doğal bir hak olarak gören, görevini yerine getirmeyen, devlet imkanlarını nalıncı keseri gibi hep kendine doğru yontan kamu görevlilerinin sayısı hiç de azımsanacak sayıda değildir.
Dürüst olmayan esnaf ve tüccarımız da var. Bunlarda birkaç kuruş daha fazla kazanmak uğruna her türlü hileyi öğrenir ve uygulamaktan hiç çekinmezler. Haram, helal, kul hakkı nedir bilmezler. Kursaklarından hep haram lokma geçer ve haram malı miras olarak bırakırlar.
Ama toplumu oluşturan bireyler arasında hak hukuktan ayrılmayan görevini layıkıyla yerine getiren kul hakkına girmekten korkan, kurumuna işi düşen vatandaşı bir velinimet olarak gören zihniyette olan kamu görevlileri de bulunuyor. Yine aynı şekilde işinde dürüst olan esnaf ve tüccarımızda var.
İster kamu görevlisi, isterse esnaf veya tüccar olsun; ilk kesimdekilerin yani harama helale bakmayanlar, ahlaken çöküntü içerisinde olanların sesleri hep daha gür çıkar. Onları dinlediğinizde sanırsınız ki, bütün Siirt’in yükünü onlar omuzlamışlardır. Onlar olmadığı takdirde kurumlarında işler duracaktır. Yine Asrı Saadet dönemindeki bir ticari ahlaka sahipler sanırsınız. Namazlarını cemaatle kılar, ayetleri, hadisi şerifleri ve evliya menkıbelerini, zikirleri dillerinden düşürmezler.
İkinci gruptakiler ise sessiz sedasız görevlerini yerine getirirler.Yaptıkları işler hakkında bilgi aldığınızda bile hicaplarından doğru dürüst bilgi vermekten kaçınırlar.Yaptıkları işle övünüyor diye düşünülmesinden korkarlar.
İşte bütün sorun bu iki kesimi birbirinden ayırmak. Toplum olarak; bu iki kesimi birbirinden tam anlamıyla ayırıp birini cezalandırma, diğerini takdir etme yolunu seçtiğimiz andan itibaren sorunlarımız çok hızlı bir şekilde çözüme kavuşur.
