Türk İstiklâl tarihinin en önemli kazanımlarından biri olan
SAKARYA
MEYDAN SAVAŞI 23 Ağustos 1921
tarihinde
yani bundan tam 102 yıl önce Mustafa Kemal Paşa’nın
(ATATÜRK)
komutasında başlamıştı.
23 Ağustos – 12 Eylül 1921 tarihleri arasında yapılan, Türk milleti için bir ölüm kalım savaşı olan Sakarya Meydan Muharebesi; Kurtuluş Savaşı içinde kader tayin edici olmuştur.
Bu savaştan önce Yunanlıların başlıca hedefi; Ankara yönünde ilerleyerek, Türk Ordusunu yok etmek ve Kurtuluş Savaşı’nın sembolü ve direniş merkezi haline gelen Ankara’yı ele geçirmekti. Böylece Türk azim ve direnme gücü yok edilmiş olacaktı. Mustafa Kemal ATATÜRK’ün emir ve komutasında, Türk ulusunun kanıyla yapılan ve dünya harp tarihine en uzun meydan muharebesi; Türk Kurtuluş Savaş’ı tarihine de subay muharebesi diye geçen Sakarya Destanı 21 gün 21 gece devam etmiş ve 13 Eylül günü Yunanlıların Sakarya Nehri’nin doğusunu tamamen terk etmesiyle son bulmuştur.
Başkomutan Mustafa Kemal, Sakarya Meydan Muharebesi sırasında ülke savunmasını şu şekilde ifade etmiştir.
(Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O sathı bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça bırakılamaz. Onun için küçük, büyük her birlik bulunduğu mevziden atılabilir; fakat küçük büyük her birlik durabildiği noktadan yeniden düşmana karşı cephe teşkil edip muharebeye devam eder. Yanındaki birliğin çekilmek zorunda kaldığını gören birlikler, ona uymaz; bulunduğu mevzide sonuna kadar durmaya ve direnmeye mecburdur.)
Taarruz inisiyatifinin Türk Ordusu’na geçmesini sağlayan Sakarya Zaferi, TBMM hükümetine siyasi başarı kapılarını aralamış Türk milletinin özgürlüğünü ve vatanını kurtaracağı inancını da kuvvetlendirmiştir.
Sakarya Savaşı sonunda; Türk Ordusu’nun 1683 yılındaki 2. Viyana Kuşatmasındaki yenilgisinden beri süregelen çekilmesi sona ermiştir. Bu savaş, Türk Ordusu’nun son savunma savaşıdır.
Düşman 10 Eylül’de karşı taarruzla Afyon-Kütahya hattına kadar atılmıştır.
Savaş Türk ordusunun üstün zaferiyle sonuçlanmıştır.
Sonuçları:
*Ulusal Kurtuluş Savaşının son savunma savaşıdır.
*Düşmanın saldırı gücü tükenmiş, Türk topraklarını ele geçirme istek ve umudu yok olmuş, savunmaya geçmişlerdir.
*Bu savaşa Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü Paşalar katılmıştır. Subaylar savaşıdır.
*M. Kemal’e mareşallik rütbesi ve Gazi Unvanı bu savaşı kazanması sebebiyle (19 Eylül 1921) verilmiştir.
*Sovyetler Birliği ile Kars, Fransızlarla Ankara Antlaşmaları imzalanmıştır.
TBMM Anadolu’da kesin egemenlik sağlamıştır.
*TBMM’nin yaşama ve varolma mücadelesindeki en büyük başarısıdır
Sakarya Meydan Savaşının başlamasının yıldönümünde Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’Ü ve silah arkadaşlarını bir kere daha rahmet ve minnetle anıyoruz...
ANEKDOT
Bir meydan muharebesinde Türk komutanın gözüne ok isabet etmişti. Yanındaki yaveri, komutana içi yanar bir halde bakınca komutan söylendi:
-Oğlum, iki gözü olup arkaya bakmaktansa, bir gözü olup ileriye bakmak evladır. Sen önüne bakmaya ve savaşmaya devam et.
Bunu söyledikten sonra oku çıkardı. Gözünü mendiliyle sardı ve savaşa devam etti…
