YEŞİL ALTINDA FİYATLAR YÜKSELİYOR

Biz Siirtlilerin yeşil altın olarak adlandırdığı fıstıkta son günlerde fiyatlar yükselme eğilimine girdi. Birinci kalite ana çatlak fıstık toptan 46-47 TL'den, perakende olarak ise 55 TL'den satılmaya başlandı. Kavrulmamış fıstığın kilosu da çatlak durumuna göre 33 ile 40 TL arasında bir fiyatla satılmaya başlandı. Yeni mahsul ürünün piyasaya gelmeye başladığı Eylül ayında ana çatlak fıstığın kilosu 37-38, kavrulmamış kavlak fıstığın kilosu 25 ile 30 TL arasındaydı. Başka bir anlatımla sezon başından bu yana fıstıkta ortalama % 10'un üzerinde bir fiyat artışı meydana geldi ve bu da çiftçimiz açısından sevindirici bir durum. Ama keşke mevsim başında, yani çiftçi elindeki ürünü daha tüccarlara satmadan önce olsaydı. Çünkü bu mevsimde çiftçilerin önemli bir bölümü ellerindeki ürünleri tüccarlara satmış oluyorlar ve fiyatlardaki yükselme Gaziantep Ticaret Borsasının da fiyatlarına yansımış durumda.

Siirt’in ekonomisinde gerçekten önemli bir yer tutan fıstık, son yıllarda rakipleri olarak nitelendirebileceğimiz fındık, badem ve ceviz gibi kuruyemişlerin karşısında gerilemedeydi. Daha bizde rekolte çok düşük 4-5 bin tonlar seviyesinde iken, bir kilo Siirt fıstığı 12 liraya satılıyordu. O dönemde bir kilo ceviz ve fındık 4, badem  ise 2 TL'den alıcı buluyordu. Bu hesapla bir kilo fıstıkla  rahatlıkla en kalitelisinden 3 kilo ceviz veya fındık, 6 kilo da badem alınabiliyordu. Daha sonraki yıllarda rekoltemiz artmasına ve daha çok ürünümüzü duyurup, daha geniş pazarlar bulmamıza karşın denge aleyhimizde bozuldu.

Bu yıl ki fiyatlara baktığımızda dahi yeşil altınımızın yükselen fiyatlarla bile, fındık karşısında durumunu koruduğunu,  ceviz  karşısında bir gerilemede olduğunu görüyoruz. Çünkü bugünkü fiyatlarla kaliteli bir kilo cevizin fiyatı 18 ila 25 TL arasında değişiyor. Bu fiyatlarla ancak 2 veya 2.5 kilo ceviz alınabiliyor. Ceviz fiyatlarındaki yükselmede son yıllarda yapılan yayınların ve bilimsel açıklamaların oldukça büyük bir etkisi bulunmaktadır.

Bu dört kuruyemiş arasında en fazla değer kaybeden ise bir zamanların Siirt’inin aranılan ürünlerinden olan bademdir. Fıstığın yaygın olmadığı dönemlerde bıttıma rakip olan bademin fiyatı son yıllarda büyük oranda düştü. Bademin fiyatı 10 TL'den satılan kavun çekirdeğinin de gerisinde kaldı. Bu yıl bir kilo badem 5 ila 6 TL arasında değişen bir fiyatla satılıyor. Yani bir kilo kavrulmuş fıstıkla yaklaşık 8 kg.  kabuklu badem alabilmek mümkün. Bademin fiyatındaki düşme rekoltede de düşmeye yol açtı. Çiftçi ekonomik ömrünü dolduran veya kuruyan badem ağaçlarının yerine yine badem ağacı dikme yoluna gitmiyor ve bunun yerine  başta fıstık olmak üzere başka alternatif ürünleri tercih ediyor.

Rekoltemizin artması ve artık on bin tonlarla ifade edilir hale gelmesinin ardından fıstıkta tanıtım çalışması yapmamız şart.  Aksi takdirde fıstığımız gerçek değerini bulamayacaktır.